روایتی داریم : کار خیر را بخاطر ریا ترک نکن و بخاطر حیا هم ، کار مخفی انجام ندهید .
ممکن است انسان کاری را انجام بدهد و دیگران هم تشویق بشوند . مثلا در میهمانی هنگام نماز ، نماز جماعتی بخوانید . شاید بگویید : این ریا میشود . خیر ، این ریا نیست . زیرا ریا قصد می خواهد . یعنی به قصد نمایاندن و خوش آمدن مردم من این کار را انجام بدهم .
کسی به امام باقر (ع) گفت : وقتی من کاری را انجام می دهم و مردم من را تشویق می کنند ، خوشم می آید . آیا این ریا است ؟ امام فرمود : خیر . تشویق کردن و انتقاد کردن ریا نیست .
ریا یعنی این که شما نمازی که در خانه تنهایی می خواندی با نمازی که در جلوی دیگران می خوانی فرق داشته باشد . یعنی تنها که هستم کسل بشوم و در جلوی مردم ، نشاط پیدا کنم . مثلا با همکاران مکه می روم . اول وقت نماز می خوانم ولی در خانه آخر وقت می خوانم . نفاق دو بال دارد یکی شرک و یکی ریا است . از اینکه کار خوبی می کنید و تشویق می شوید ، ناراحت نباشید .
مثلا آقایی در ماه رمضان به فقرا غذا می دهد و همه او رامی شناسند . آیا این ریا است ؟ خیر . ایشان با قصد ریا غذا نداده است . این آقا به انگیزه الهی انجام می دهد و مشهور به نیکی هم میشود . خوب پیامبر هم مشهور به هدایت آنسانها است . امام خمینی هم در جهان مشهور است ولی همیشه می گفت : خدا . این شهرت دلیل بر ریا نیست . زیرا انگیزه او این نیست .
